Nederlandse ontdekking: 5 soorten alzheimer
Dit nieuws, dat zij publiceerden in het gerenommeerde vaktijdschrift Nature Ageing, gaat de hele wereld over. Bij de ziekte van Alzheimer klonteren het amyloïde en het tau eiwit in de hersenen. Abnormale niveaus van Amyloïd-β en tau in hersenvocht zijn inmiddels vastgesteld als biomarkers (signaalstoffen) voor alzheimer. Maar waarom de eiwitten gaan klonteren en hoe de hersenen daarop reageren, daar was nog weinig over bekend bij mensen met dementie die nog in leven zijn.
Om dit te onderzoeken bestudeerden Betty Tijms (Amsterdam UMC), prof. dr. Pieter Jelle Visser (Maastricht University) en hun onderzoeksteam hersenvocht van mensen met alzheimer. Zij ontdekten verschillen tussen deze mensen en de biologische processen die zich afspelen in hun hersenen. Vijf subgroepen werden van elkaar onderscheiden. De bevindingen zijn baanbrekend, omdat het een belangrijke stap is naar een toekomst zonder alzheimer. Hoewel het klinkt als verre toekomstmuziek kan dit volgens Tijms erg snel gaan: ‘Geneesmiddelen die inmiddels zijn ontwikkeld richten zich op de processen waarvan we in het hersenvocht zien dat ze zijn ontregeld. Doordat de geneesmiddelen al ontwikkeld én getest zijn, kunnen we een aantal stappen overslaan omdat bijvoorbeeld de veiligheid van een geneesmiddel al is aangetoond.’ Meer lezen? www.TAP-dementia.nl
De JMD-studie volgt jonge mensen met dementie
Zoveel mogelijk mensen met dementie op jonge leeftijd voor lange tijd volgen. Dat is het doel van de landelijke JMD (Jonge Mensen met Dementie)-studie die is opgezet door de onderzoekers van YOD-INCLUDED. Iedereen in Nederland bij wie dementie is vastgesteld voor het 70e levensjaar en hun naasten kunnen meedoen aan de studie. Deze wordt gedaan omdat dementie voor jonge mensen heel anders is dan voor ouderen. Zowel de klachten als de zorg en behandeling zijn anders. Zo hebben jonge mensen vaker last van gedragsveranderingen en spraakproblemen, en vaak geen of minder geheugenklachten. En omdat jonge mensen meestal nog midden in het leven staan, hebben ze andere wensen rondom de zorg. De onderzoekers willen de zorg en behandeling van dementie in de toekomst zo goed mogelijk op hun behoeftes afstemmen, waarmee de kwaliteit van leven verbetert. Meer weten of mensen op deze studie wijzen? Ga naar www.yod-included.nl/jongemensenmetdementie
De Terugreis
Zorg en ondersteuning voor jonge mensen met dementie
De (organisatie van) zorg en ondersteuning voor mensen met dementie op jonge leeftijd vereist een specifieke aanpak. Dit komt enerzijds doordat de wensen en behoeften van mensen met dementie op jonge leeftijd anders dan zijn dan die van mensen met dementie op oudere leeftijd. En anderzijds omdat dementie op jonge leeftijd minder vaak voorkomt. Collectieve organisatie van zorg en ondersteuning op (boven)regionaal niveau is voor deze doelgroep dan ook gewenst.
Vanuit het YOD-INCLUDED consortium is de Zelfscan: Dementie op jonge leeftijd ontwikkeld. Deze is door het Kenniscentrum Dementie op Jonge leeftijd verspreid onder haar leden. Het doel van de zelfscan was om inzicht te krijgen in:
-
het huidige aanbod van gespecialiseerde zorg en ondersteuning voor mensen met dementie op jonge leeftijd;
-
de manier waarop zorg en ondersteuning georganiseerd is; en
-
hoe de samenwerking op lokaal, regionaal en bovenregionaal eruit ziet.
Een aantal inzichten is terug te vinden in de Factsheet: Zelfscan Dementie op Jonge Leeftijd.Kijk voor meer informatie op www.kcdementieopjongeleeftijd.nl/nieuws-en-ondersteuning/nieuws/nieuwsberichten/2024/02/12/Factsheet-Zelfscan-2024Kort Nieuws
Podcast over Carin
Dementie roept bij veel mensen een schrikbeeld op en euthanasie kan dan een uitweg zijn. De 68-jarige Carin zit in zo’n situatie. Carin en haar huisarts tasten samen af of de ziekte nog draaglijk is. Programmamaker Leonie van Noort volgde hen in de spreekkamer en thuis. Te beluisteren via www.nporadio1.nl/podcasts/DOCS en alle podcastplatforms.
Fris gepoetst
Een gezonde mond is belangrijk voor iemands hele gezondheid. Het verbeteren van mondzorg is daarom erg belangrijk. Mondzorgorganisatie Omnios ontwikkelde nieuwe poetskaarten voor zorgprofessionals. Van een tandeloze mond tot een volledige prothese, voor elke gebitssituatie is er een juiste kaart beschikbaar. Ga naar www.zorgvoorbeter.nl/kennis-delen/tools/poetskaarten.Begripvol zorgen
Ouderen met een achtergrond in Nederlands-Indië ervaren regelmatig dat zorgverleners te weinig kennis hebben over hun historische en culturele achtergronden. Wat weer van invloed kan zijn op de kwaliteit van de zorgverlening. ARQ Kenniscentrum Oorlog, Vervolging en Geweld en Stichting Pelita ontwikkelden de vijfdelige videoleerlijn Begripvol zorgen – Echo’s uit Nederlands-Indië, waarin met korte films wordt geschetst hoe met deze zorgvragen om te gaan. Meer info op www.arq.org/projecten/begripvol-zorgen
Samen in Actie bij Apathie (SABA)
Ongeveer de helft van de mensen met dementie krijgt te maken met apathie. Dit is te herkennen als verlies van initiatief en afname van spontaan gedrag, het minder uiten van emoties en minder interesse hebben in activiteiten en sociaal contact. Een zinvolle daginvulling kan bijdragen aan het welbevinden, maar voor mensen met apathie is dat moeilijk. Ook voor naasten en zorgverleners is omgaan met apathie lastig. Om hen te helpen zijn binnen het SABA-project allerlei praktische materialen ontwikkeld, zoals een folder voor naasten, een praatplaat, het Plezierige Activiteitenplan, handreikingen en e-modules over (omgaan met) apathie. Kijk op www.ukonnetwerk.nl/tools/saba.
© pexels.com/ronlach