DementieVisie magazine nr. 4, 2023

    In gesprek met Pedro die een verstandelijke beperking en dementie heeft| Het belang van nabijheid en afstand| ‘Echt gaaf, lekker chillen met de bejaarden’| Delier in de thuissituatie| Beeldspraak en beeld bij dementie| Sjef van Bommel en Sybren Kalkman over onvoorwaardelijke liefde en mantelzorg| Zuiderschans, een woonvoorziening die de krachten bundelt| Dementie tijdig signaleren en diagnosticeren bij mensen met (zeer) ernstige verstandelijke (en meervoudige) beperkingen

    Literair lijden

    'Het is kut.' Mevrouw van Dijk - 'zeg maar Nel hoor, jongen' - stond met de handen in de zij en wierp een wanhopige blik op de boekenkast in haar kamer in het verpleeghuis. 'Dat is het. Kut.'

    ‘Het is een gevecht, elke keer weer’

    De moeder van Mandy Bronsgeest (44) heeft alzheimer. Mandy's verhaal over de mantelzorg voor haar moeder Mary lijkt helaas meer op een hordeloop dan op een professioneel begeleid zorgproces.

    Ambacht

    Als student ging ik op kamp. Een week lang verbleef ik met een tiental jongeren in een woonzorgcentrum. We spraken met bewoners en organiseerden activiteiten. Zo ontmoette ik Liliane. Ze was wat jonger dan de andere bewoners en had geen nabije familie. Meer dan bij andere bewoners kregen onze gesprekken een zekere diepgang. Ik stak er veel uit op.

    Het gevreesde busje

    'En hoe kom ik daar dan? Toch niet met zo'n busje, hè?' Standaard is het de eerste vraag nadat ik iemand enthousiast heb gemaakt om de dagbehandeling eens uit te proberen. Al sinds jaar en dag hangt er een gevoel van schaamte rondom dat (meestal witte) busje, voornamelijk uit angst voor wat anderen daarvan zullen denken. Lies Orthmann Over wetten die niet op elkaar, maar ook niet op de praktijk aansluiten.

    Zingeving en dementie

    Zingevingsvragen leven nog steeds bij mensen met dementie en doen er ook toe. Dat vindt Annemarie Roding-Schilt, geestelijk verzorger bij Careyn. In haar vrije tijd is ze gastpredikant in de protestantse kerk.

    Wij zijn Zuiderschans. Een woonvoorziening die de krachten bundelt

    Een woonvoorziening realiseren, maar dan anders. Dat was de ambitie van Van Neynsel, een organisatie die wonen, zorg en welbevinden biedt aan ouderen in 's-Hertogenbosch en omgeving. Vorig jaar werd die ambitie een feit: in de buurt Zuid opende een complex haar deuren voor 127 mensen ouder dan 65 jaar. Het kan niet anders of de visie klinkt door in de naam: Wij zijn Zuiderschans. Denkbeeld-hoofdredacteur Hugo van Waarde ging op zoek naar het verhaal achter de naam.

    Het belang van nabijheid én afstand

    Nettie, de oma van Jannet van Klaveren, gz-psycholoog en systeemtherapeut in het verpleeghuis, kreeg dementie en woonde de laatste anderhalf jaar van haar leven in het verpleeghuis. Kort na Netties overlijden interviewde Jannet haar moeder Yvonne, praktijkopleider en verpleegkundige. Welke invloed had dit hele proces op haar rol als hulpverlener?

    ‘Echt gaaf, lekker chillen met de bejaarden’

    Het Adoptieproject Jong adopteert Oud van het Alzheimer Centrum Limburg is eind 2022 door Alzheimer Europe onderscheiden met de Anti-Stigma-Award. In dit project gaan basisschoolleerlingen van groep 7 en/of 8 in kleine groepjes op bezoek bij mensen met dementie in een zorginstelling. Dit blijkt een groot succes voor jong én oud.

    Kleinbeeld

    Dementie tijdig signaleren en diagnosticeren bij mensen met (zeer) ernstige verstandelijke (en meervoudige) beperkingen

    Mensen met (zeer) ernstige verstandelijke (en meervoudige) beperkingen ((Z)EV(M)B) worden steeds ouder. Daardoor komt dementie ook bij deze groep steeds vaker voor. De combinatie van de (zeer) ernstige verstandelijke beperking, karakteristiek gedrag en andere aandoeningen die dementieachtige symptomen kunnen geven, maken het lastig om dementie bij hen te signaleren en diagnosticeren. Terwijl tijdige signalering juist belangrijk is voor passende behandeling en begeleiding.

    Sjef van Bommel en Sybren Kalkman over onvoorwaardelijke liefde en mantelzorg

    In 2012 schreef Sjef van Bommel (79) het boek Ik ben niet kwijt. Tien jaar later schreef Sybren Kalkman (79) Voor altijd mijn liefje. Beiden zijn ervaringsdeskundigen als het gaat over samenleven met een geliefde met dementie en beiden schreven daar in prachtig mooi proza een boek over. Denkbeeld-columnist Job van Amerongen bracht beide heren bijeen voor een goed gesprek over onvoorwaardelijke liefde, een andere kijk op mantelzorg en dementiezorg in de toekomst.

    Woorden doen ertoe. Beeldspraak en beeld bij dementie

    Beeldspraak over een ziekte voorziet in de behoefte aan duidelijkheid en kan houvast, hoop of troost bieden in een bedreigende of beangstigende situatie. Maar wat vinden mensen met dementie en hun naasten zelf eigenlijk van de talrijke metaforen rond dementie?

    Wilma’s broer Pedro heeft een verstandelijke beperking en dementie

    Pedro, de broer van verzorgende IG Wilma van Gerwen, heeft een verstandelijke beperking en kreeg dementie. Ze vertelt aan Frans Hoogeveen en Denkbeeld-hoofdredacteur Hugo van Waarde over wat dat voor Pedro en haarzelf betekent.

    Delier in de thuissituatie

    Een delier, of acute verwardheid, is een terugkerend onderwerp binnen de ouderengeneeskunde en mensen met dementie. In Denkbeeld 1/2023 stonden we uitgebreid stil bij een delier in het ziekenhuis. Maar wat doet een delier als je deze ontwikkelt in je eigen woonomgeving, thuis of in het verpleeghuis?