Cultuur en dementie in verbinding| Dementie tijdig vaststellen en herkennen bij mensen met het syndroom van Down| Minder stress, meer geluk| Mantelzorg in multicultureel perspectief| Samen lezen met mensen met dementie| Douwe Draaisma over rouwhallucinaties en het piek-eindeffect
Tot 2019 maakte Khadija (49) kantoorpanden schoon. Ze was daar niet alleen schoonmaker, maar ook voorvrouw. Toen ze dat niet meer in de ochtend kon doen, wees een collega haar op het schoonmaken in verpleeghuizen.
Al vele jaren ben ik met veel plezier 'kroegbaas' in een Alzheimer Café. Meestal ga ik met één van de vaste bezoekers uit eten voordat de avond begint.
De lift was stuk. De corpulente zorgverlener sjokte de trap op naar de tweede etage van Nieuw Vredeveld. Hij moest noodgedwongen een concessie doen aan de zelfbedachte regel dat hij tot 12.00 uur gebruik mocht maken van de lift. Het lopen ging niet makkelijk. Eenmaal op de bovenste etage moest hij stevig uitpuffen.
Carla Zuure blikt terug op het laatste stukje van het leven van haar moeder Lenie, waarin dementie steeds meer de regie bepaalde.
Een negentigjarige verblijft op een van mijn afdelingen in het verpleeghuis. Helaas zaten zijn oren weer eens vol. Herhaaldelijk uitspuiten mocht niet baten en had zelfs geleid tot een buitenoorontsteking. We hadden afgesproken dat hij niet meer naar het ziekenhuis gaat en dat we hem binnen de muren van ons verpleeghuis behandelen. Lastig, want de volgende stap is het uitzuigen van de oren door de KNO-arts. En dat kan natuurlijk alleen maar in het ziekenhuis. Of toch niet?
Lezen en dementie. Op het eerste gezicht lijkt het geen vanzelfsprekende combinatie. Maar er is wel degelijk veel mogelijk met woorden, tekst en poëzie, ook bij mensen bij wie de dementie al verder gevorderd is. Een methodiek daartoe is Shared Reading: Samen Lezen. Denkbeeld bezocht de leesgroep in WZC Huize Stracke en sprak met woonleefcoach Sandra Poels, vrijwilligster Ann Jespers en met Dirk Terryn van Het Lezerscollectief.
Zo'n driekwart van de mensen met het syndroom van Down krijgt dementie, veroorzaakt door de ziekte van Alzheimer. Het is daarom belangrijk om de veroudering en achteruitgang in kaart te brengen en te volgen. Hoe eerder we weten wat er speelt, hoe eerder daar rekening mee kan worden gehouden in behandeling en begeleiding.
Gerrit Bakker was 66 jaar toen hij de diagnose frontotemporale dementie (FTD) in combinatie met ALS kreeg. Gerrit wilde en kreeg uiteindelijk euthanasie, slechts anderhalf jaar na deze diagnose. Denkbeeld-redacteur Lies Orthmann heeft Gerrit en zijn vrouw Angeliek ongeveer een jaar mogen ondersteunen als casemanager. Zo'n vier maanden na het overlijden van Gerrit voert Lies een openhartig gesprek met Angeliek over hoe zij op deze intense periode terugkijkt.
Mantelzorgers met een migratieachtergrond zijn vaker overbelast. Menal Ahmad, cultureel antropoloog aan de Vrije Universiteit Amsterdam, onderzocht hoe dit komt en welke ondersteuning zij nodig hebben. Haar boodschap: extra aandacht en begeleiding van zorgverleners die te maken krijgen met ouderen met dementie met een migratieachtergrond is erg noodzakelijk.
Kwaliteitsvol leven met dementie in een dementie-inclusieve samenleving. Het is de doelstelling waar de expertisecentra dementie in Vlaanderen al vele jaren hun schouders onder zetten. Ook kunst en cultuur kunnen (blijven) beleven maakt daar integraal deel van uit. Het project Dementia in Cultural Mediation (DCUM) bundelde inspirerende praktijken rond cultuurparticipatie bij mensen met dementie.
Dieren in het verpleeghuis: we zien het steeds vaker. Honden, katten, konijnen en zelfs pony's komen op bezoek bij mensen met dementie. Het is duidelijk te zien hoe zij opleven door en genieten van het contact met de dieren. Maar dieren kunnen ook worden ingezet in de begeleiding en behandeling bij dementie. Nieuw onderzoek toont aan dat de aanwezigheid van pony's bij groepsgesprekken significant bijdraagt aan de kwaliteit van leven van ouderen met dementie.
Is de kwaliteit van een partnerrelatie van invloed op het ontstaan van dementie? En maakt de kwaliteit van die relatie ook verschil voor de manier waarop een mantelzorger omgaat met de nieuwe situatie, wanneer zijn of haar partner dementie krijgt? Amerikaans onderzoek biedt meer inzicht.
Emeritus hoogleraar Douwe Draaisma is vooral bekend van zijn boeken over het menselijk geheugen. Voorafgaand aan een signeersessie in de Rotterdamse boekhandel Donner, gaat Frans Hoogeveen met hem in gesprek over zijn jongste boek De man die zijn hoofd verloor: over wanen en illusies, en over een eigenschap van het geheugen die ook bij dementie in de praktijk zeer relevant kan zijn: het zogeheten 'piek-eindeffect'.
Mevrouw Fiouw-van de Bilt (1943) woont zelfstandig in de Utrechtse wijk Ondiep. Haar kleindochter regelt alles wat nodig is, van maatjes tot en met medicatie. Ze vertelt redacteur Renate Verkaik wat voor haar belangrijk is, vroeger en nu.